حقوق و اخلاق
میتوان در این روش که مباحث اخلاقی لزوماً محصول برخاسته از اصول عمومی و غیر تجربی (غیر ایمپریک) هستند تردید کرد. میتوان اخلاق را بر پایه مفهوم “تکلیف” به عنوان یک میراث مسیحی که از طریق کانت به ما رسیده ندید. این دیدگاه، اخلاق را چون نوعی نهاد و مجموعهای از تکالیف میبیند. در این نهاد، به قول برنارد ویلیامز فقط “یک تکلیف میتواند از پس تکلیفی دیگر بر آید." به عبارت دیگر، اگر حکم اخلاقی شما دال بر رعایت است، آن را به خاطر ملاحظه و بر اساس تکالیف دیگری گرفتهاید. در این دیدگاه یک مشکل اخلاقی از طریق منطقی با پیدا کردن تکالیف درجه بالاتری حل میشود. تکالیفی بر تکالیف دیگر ارجحیت ميیابند. در این رقابت بین تکالیف فلسفه اخلاقی شکل میگیرد که دائم به دنبال “اصول اولیه کلاسیک” میگردد. اولین عیب اینجاست که از این جمع ملاحظات اخلاقی و ارزشی دیگر کنار گذاشته میشوند. بعنوان مثال در بحث نیکفر تکلیف رعایت آنقدر سنگین است که ارزش آزادی بیان را تا حد کم کردن صدای رادیو تنزل میدهد. مشکل دیگر ایجاد قطبهای غیر واقعی است. در حقیقت تمام زندگی بشری بین قطبهایی میگذرد که اخلاقیات سنت کانتی با تکیه بر یک سری از برابر نهادههای زور و منطق، حق و رعایت، رد کردن یا مقصر بودن، ساخته است. این جهان بینی ما را به اصرار به سوی خالص گرایی سوق میدهد. در این خلوص اخلاقی و اصرارش بر انتزاعات، انتزاعی کردن آگاهی اخلاقی از دیگر واکنشهای عاطفی، و یا تأثیرات اجتماعی و تاریخی اغلب وسایلی را که با آن با اعضای “منحرف” جامعه برخورد میکند از نظر مخفی میسازد.در نگاه کردن نزدیک تر به مثال همسایگی و صدای رادیو من تلاش داشتم با آوردن ملاحظات عاطفی و تأثیرات اجتماعی و سابقه تاریخی مردم درگیر و وسایلی که با آن منحرفان از اخلاق درگذشته از سوی “همسایه” تهدید شدهاند بحث را از چهارچوب رقابت تکلیف با حق خارج کنم و نه اینکه صرفاً و به زمختی بر هنجار رعایت دو جانبه تأکید کرده باشم. از راهی جز جهان بینی کانتی و با تکیه بر حقوق بشر و اندیشه لیبرال میتوان به همبستگی رسید که خود آغاز بحثی دیگرست.
1 نظر:
مشتاقانه منتظرم تحلیلهایتان از اخلاق را بشنوم. اگر بتوانید در اثنای این مباحثات به مراجعی که ما بایدمطالعه کنیم نیز اشاره کنید ممنون می شوم.
راجع به پوپر هم یک پست گذاشته بودید که نظراتم را برایتان نوشتم. در وبلاگ خودم منتظر شما می مانم.
ارسال یک نظر
اشتراک در نظرات پیام [Atom]
<< صفحهٔ اصلی