اناگلدی گلشن: نامگذاری فرزندان حق طبیعی والدین است

یکی از مشغله های شیرین پدر ومادر های جوان در پروسه بچه دار شدن انتخاب نام برای فرزندشان می باشد. این امر شیرینی های خاص خود را دارد و برای والدین جوان شور زندگی بیشتری می آفریند. این پدیده نه فقط میان ترکمن ها، بلکه در میان کلیه ملل و اقوام دنیا وجود دارد. حتی در میان بعضی از ملل دنیا نام گذاری طفل تازه متولد شده با مراسم و بزرگداشت های خاصی برگزار می گردد.  

با کمال تأسف باید گفت که نام گذاری کودکان ترکمن در ترکمنصحرای ایران با دشواری های گاه لاینحلی روبروست. مثلا چند سال قبل یک پدر جوان ترکمن نمی تواند نام دلخواهش را به  فرزندش بگذارد. لذا دست به دامن نمایندگان مجلس، ریاست اداره ثبت احوال کشور و غیره می شود و با طومار نویسی و هزارو یک دوندگی بعد از مدت طولانی موفق می شود نام دلخواهش را به فرزندش بگذارد.  

سیاست سازمان ثبت و احوال کشور در مورد نام گذاری و نام های ترکمنی تا کنون بر مقابله و مخالفت قرار داشته است. نام های عربی و یا عربی ـ فارسی مورد تجویز این سازمان برای ترکمن ها بوده است.

در دهه های قبل بسیاری از زوج های جوان ترکمن به خاطر " کاهش تبعیض در یافتن کار و موقعیت اجتماعی" و "همرنگ جماعت شدن" و دلایلی دیگر از این دست، نام های عربی  و یا عربی ـ فارسی برای عزیزان خود انتخاب می کردند. 

امروز اکثر زوج های جوان برای فرزندان خود به انتخاب نام های ترکمنی روی می آورند. متأسفانه این خواسته آن ها با موانع "قانونی" روبرو می شود و آنها بر خلاف میل و خواسته شان به انتخاب نامی دیگر مجبور می گردند. در جوامع موسوم به آزاد نام گذاری فرزند یک امر کاملا خصوصی تلقی می شود، دولت، مسئولین و مقامات در امر خصوصی شهروندان حق دخالت ندارند. اما در کشور ما فعلا، نام گذاری فرزند بایستی از تنگناهای "قانونی" عبور کند. حال آن که نامگذاری فرزندان حق طبیعی و اولیه والدین است.  

برای تغییر وضعیت کنونی با تسلیم و رضا کاری صورت نمی گیرد. هماگونه که تجربه نشان می دهد اعتراضات موردی برای نامگذاری در برخی موارد نتیجه داده است، اما نمی توان آن را به عنوان مبنا مورد ملاک قرار داد. روزنامه نگاران، نویسندگان، شاعران و شخصیت های اجتماعی و مدنی ترکمن، محافل، بنیادها، انجمن ها و تشکل های دیگر مدنی بایستی این موضوع را از طریق برگزاری سمینارها با دعوت از مسئولین سازمان ثبت احوال به بحث بگذارند و با نوشتن مقالات و ایجاد بحث و گفتگو در این زمیه افکار عمومی را متوجه آن سازند.

از سوی دیگر محققین و پژوهشگران به جمع آوری اسامی و نام های ترکمنی بپردازند. هرچند این کار تاحدودی صورت گرفته است ولی جا دارد که دامنه آن گسترش یابد. و نتیجه کار به طرق سهل الوصول در اختیار عامه قرار گیرد.

نمایندگان دور قبلی مجلس آقایان ایری و مارامایی در همین رابطه طرحی را برای سازمان ثبت و احوال کشور ارسال کرده بودند که جا دارد نکات اصلی این طرح مورد پیگیری قرار گیرد. از جمله در این طرح عنوان شده بود که  "1- در اسرع وقت کمیته ای مشترک با حضور روسای ادارات کل استانهای گلستان و خراسان شمالی و انجمن های فرهنگی اجتماعی ترکمن منطقه که نماینده یا نمایندگان آنها... تشکیل شود.2-هدف کمیته مشترک، انتشار "اطلس نام های ترکمنی" در کشور باشد...
3-ادارات کل ثبت و احوال استانهای گلستان و خراسان شمالی، فهرست اسامی کلیه نام های ترکمنی را از فایل ها و بانک اطلاعات رایانه ای موجود استخراج و ارائه نمایند و باقیمانده اسامی نیز از سوی انجمن های فرهنگی اجتماعی منطقه استخراج و ارائه خواهند گردید.
4- کتاب اطلس نام های ترکمنی تهیه، منتشر و در اختیار مردم مناطق یاد شده قرار گیرد."